FAQ

Waarom werd Tersana opgericht?

Federaties zijn er o.a. om hun leden te helpen en toegevoegde waarde te bieden. Daarom ontstond het idee binnen een aantal federaties (*) van de autosector om een fonds op te richten om de bedrijven uit de sector te helpen met hun saneringszorgen.

Helpen
Saneren is een complexe materie: een beschrijvend bodemonderzoek, een bodemsaneringsproject, saneringswerken en de evaluatie daarvan vereisen bepaalde technische kennis. Bedrijven uit de sector zijn daar meestal niet in thuis. Tersana is er dus om haar klanten organisatorisch te ondersteunen, door o.a. samenwerkingscontracten af te sluiten met erkende bodemsaneringsdeskundigen en bodemsaneerders en hun dossiers verder op te volgen.

Financiële steun
Naast het organisatorisch luik, biedt Tersana ook een financiële tegemoetkoming.  Met subsidies van de Vlaamse overheid worden de kosten gedrukt: de overheid neemt namelijk 40 % van de werking van het fonds voor haar rekening.

(*) Traxio, de federatie voor de autosector maar ook Febelcar, de federatie van de carrosseriebedrijven, Fedagrim de federatie van de toeleveranciers van landbouwmachines alsook de Bond van de garagisten beroepsverenigingen.

Wat zegt de wetgeving?

De wet bepaalt dat bedrijven uit de sector verplicht zijn minstens om de 20 jaar een oriënterend bodemonderzoek (OBO¹) uit te voeren. Daarnaast is er ook een verplichting bij sluiting of faling en bij overdracht. Indien bodemverontreiniging wordt vastgesteld, kan het bedrijf verplicht worden om verdere analyse te laten uitvoeren, dit is een beschrijvend bodemonderzoek (BBO²) en indien nodig ook te saneren. Vanaf de fase van het BBO kan het bedrijf zijn saneringsplicht overdragen aan Tersana.

¹ OBO: een onderzoek waarin wordt nagegaan OF er bodemverontreiniging aanwezig is op de grond.

² BBO: een bodemonderzoek waarin de omvang van de bodemverontreiniging wordt vastgesteld en of deze moet gesaneerd worden.

Hoe kunnen we u helpen?

Bedrijven of personen die zich aansluiten bij Tersana kunnen op 2 vlakken geholpen worden:

• Tersana is er om haar klanten organisatorisch te ondersteunen, door o.a. samenwerkingscontracten af te sluiten met erkende bodemsaneringsdeskundigen en bodemsaneerders en hun dossiers verder op te volgen.
  Bedrijven die hun saneringsplicht overdragen aan Tersana hoeven zich bijgevolg geen zorgen te maken over het bodemsaneringsproces.
• Verder staat Tersana de contractant (bedrijven of personen) ook financieel bij, zo worden de kosten voor beschrijvend bodemonderzoek en -sanering gedrukt dankzij de subsidies van de overheid.

Heb je nog geen Oriënterend BodemOnderzoek laten doen? Hiervoor kan je terecht bij een erkend bodemsaneringsdeskundige. Deze kan je vinden via deze link.

We raden je aan bij drie bodemsaneringsdeskundigen een offerte op te vragen. Het is aan te bevelen dat ze daarvoor bij jou ter plaatse komen voor een terreinverkenning. Zo vermijd je onaangename verrassingen bij de uitvoer van het onderzoek. Indien gewenst, willen wij je adviseren bij het beoordelen van de offertes. Stuur de offertes ter beoordeling naar Edgard.vandenboer@tersana.be

Is dit voor mij van toepassing?

Tersana richt zich tot twee doelgroepen. De professionele (de garagisten, carrosserie­bedrijven en de landbouw­mechanisatie­bedrijven of andere bedrijven met een werkplaats voor onderhoud en herstel van voertuigen) waar, na een oriënterend bodemonderzoek, bodem­verontreiniging is vastgesteld en verdere stappen noodzakelijk zijn. Uw activiteit moet voldoen aan de VLAREBO-codes die gelden voor de werkplaatsen voor onderhoud en herstel van voertuigen, carrossie- en landbouw­mechanisatie­bedrijven.

De tweede doelgroep zijn de eigenaars van gronden waar in het verleden bovengenoemde activiteiten werden uitgeoefend en waar dit tot bodemverontreiniging heeft geleid. Het gaat dus over gronden die in het verleden een inrichting hadden als werkplaats voor onderhoud en herstel van voertuigen en carrosserie. . Alle mogelijke voertuigen met een brandstofmotor komen in aanmerking zoals: auto's, vrachtwagens, moto’s, landbouwmachines, autobussen, zitmaaiers, bestelwagens, buldozers, kranen, enz. Ook bedrijven of personen die eigenaar zijn van bovengenoemde grond(en), zoals bv. projectontwikkelaars die vrijwillig willen saneren horen bij de doelgroep.

Aan welke voorwaarden moet ik voldoen om aanspraak te maken op het Tersana-fonds?

Er bestaan twee algemene voorwaarden:

1. Werd of wordt er op het terrein een werkplaats voor onderhoud en herstel van voertuigen, carrosserie of landbouwmechanisatiebedrijf uitgebaat? Alle mogelijke voertuigen met een brandstofmotor komen in aanmerking zoals: auto's, vrachtwagens, moto’s, landbouwmachines, autobussen, zitmaaiers, bestelwagens, bulldozers, kranen, enz.
2. Wijst uw oriënterend bodemonderzoek (OBO) op bodemverontreiniging en zijn er verdere stappen zoals een beschrijvend bodemonderzoek (BBO) noodzakelijk?

Vanaf deze stap kunt u aanmelden bij Tersana.

Onze medewerkers zullen uw dossier beoordelen en al dan niet bevestigen of u aanspraak kan maken op het fonds. Vervolgens zal Tersana u vragen om de ondertekenaars^* aan te duiden. Pas dan ontvangt u een contractvoorstel. Bij het invullen van de online aanvraag komt u op de lijst van de mogelijke kandidaten voor het fonds, dit houdt dus nog geen contractuele verbinding in.

^* Gelieve erop te letten dat de overeenkomst wordt ondertekend door de perso(o)n(en) die daartoe bevoegd is/zijn overeenkomstig de statuten van de vennootschap of enig ander toepasselijk document.

Hoeveel gaat het kosten?

Tersana is een vereniging zonder winstoogmerk. Bedrijven die aansluiten bij Tersana betalen het eerste jaar een toetredingskost van 100 € en een aansluitingsvoorschot van 2400 €. Vanaf het 2^de jaar komt het jaarlijks voorschot op 1500 €. De voorschotten (2400 € van het eerste jaar  en de  1500 € van de volgende jaren) dienen om een persoonlijke “spaarpot” aan te leggen voor de kosten van beschrijvend bodemonderzoek en de eventuele bodemsanering.

Over de totale kost van een sanering heeft men helaas vooraf geen standaardantwoord: dit hangt af van de grootte, het type, de situering enz. van de verontreiniging. Bedrijven/personen met een goedkope sanering betalen in totaal minder dan bedrijven met een minder goedkope sanering.

Financiering van onderzoek en saneringswerken gebeurt volgens een 40/60 regeling, waar de overheid een subsidie betaalt van 40% en de contractant de overige 60%. Daarnaast rekent Tersana 25% van het totaalbedrag om haar werking te verzekeren.

Concreet voorbeeld:

Het bedrijf betaalt dus 75% van de totale factuur voor onderzoek of saneringswerken, dankzij de interventie van Tersana. Zonder de tussenkomst van het fonds, zou het bedrijf uiteraard 100% van de kosten zelf moeten betalen. Daar bovenop krijgt ze de ondersteuning van Tersana.

Een voorbeeld: Stel het onderzoek en de sanering kost 50.000€. Er is een bijkomende kost voor ondersteuning en ontzorging via Tersana. Deze bedraagt 25% op de kostprijs of 12.500€. De totale prijs bedraagt dan 62.500€. 40% hiervan zal gedragen worden door de overheid of 25.000 €. De resterende 37.500€ dienen door u te worden gedragen. Door het inschakelen van Tersana bekomt u een financieel voordeel en worden tevens de zorgen die hieraan gekoppeld zijn overgenomen.

Welke financiële tegemoetkoming wordt er voorzien?

Het fonds wordt voor 40% gefinancierd door de Vlaamse overheid d.m.v. subsidies. Goed nieuws dus voor de bedrijven/eigenaren van de grond, want zij betalen slechts 60% van de totale kost.

Welke verontreiniging komt in aanmerking voor de tussenkomst van Tersana?

Het gaat over een verontreiniging die gelinkt is aan de activiteit van de sector en die is ontstaan op het terrein.

Bijvoorbeeld:

• Opslag van minerale oliën, smeerolie, afvalolie, …
• Het gebruik van een spuitcabine
• Stookolietank voor verwarmen garage, atelier
• Privaat tankstation voor eigen voertuigen

Hoe moet ik me aansluiten?

Aanmelden is heel eenvoudig: op de website vindt u een online tool voor de aanvraag. U vult het gewoon in en Tersana beoordeelt uw aanvraag.  Uw aanmeldingsdossier wordt dan bekeken om te bepalen of u of uw bedrijf effectief in aanmerking komt.  Als u groen licht krijgt, kan een contract en saneringsverbintenis door beide partijen getekend worden.

Wat is precies de rol van de saneringsexperten van Tersana?

De experten van Tersana staan in voor het coördineren van uw bodemsanering (beschrijvend bodemonderzoek (BBO¹), Bodemsaneringsproject (BSP²), bodemsaneringswerken (BSW³) en eindevaluatieonderzoek (EEO⁴). Hierbij hoort het onderhandelen, bemiddelen en communiceren met derden (bodemsaneringsdeskundigen, aannemers, …). Zij nemen dus al uw saneringszorgen over.

Naast het opvolgen van de dossiers, staan ze ook in voor preventie en proberen ze de verschillende doelgroepen zo goed mogelijk te informeren om bodemverontreiniging te voorkomen.

¹BBO: een bodemonderzoek waarin de omvang van de bodemverontreiniging wordt vastgesteld en of deze moet gesaneerd worden.

²BSP: Het rapport waarin de wijze wordt vastgesteld waarop de bodemsaneringswerken worden uitgevoerd.

³BSW: De werken waarbij de verontreiniging in de bodem wordt aangepakt.

⁴EEO: Toont aan dat een stabiele eindtoestand werd bereikt en geeft indien nodig een overzicht van de eventuele maatregelen in het kader van de nazorg.

Ik heb nog geen oriënterend bodemonderzoek. Wat nu?

Je kan bij een erkend bodemsaneringsdeskundige terecht om het oriënterend bodemonderzoek uit te laten voeren. Deze kan je vinden via deze link.

We raden je aan bij drie bodemsaneringsdeskundigen een offerte op te vragen. Het is aan te bevelen dat ze daarvoor bij jou ter plaatse komen voor een terreinverkenning. Zo vermijd je onaangename verrassingen bij de uitvoer van het onderzoek. Indien gewenst, willen wij je adviseren bij het beoordelen van de offertes. Stuur de offertes ter beoordeling naar Edgard.vandenboer@tersana.be

Kan ik uit het systeem stappen?

Ja, opzeggen kan door elke contractant na elke fase. In geval van opzegging worden de reeds betaalde voorschotten terugbetaald, na verrekening van de nog openstaande facturen. In dat geval blijft uw saneringsplicht uiteraard bestaan en is er geen verdere ondersteuning van Tersana voorzien.

Wat gebeurt er indien ik de verplichte saneringswerken niet laat uitvoeren?

Bodemverontreiniging kan een zeer grote impact hebben op milieu en gezondheid. Het Vlaamse milieubeleid heeft bodemsanering als een van de topprioriteiten op de agenda gezet. Indien u beslist om de saneringswerken niet te laten uitvoeren, zal u aangemaand worden door de overheid (m.n. OVAM) om de saneringswerken te starten. Indien u de voorgeschreven termijn niet respecteert, zal de overheid hierop blijven aandringen.

Welke instantie houdt toezicht op de werking van Tersana?

De Vlaamse overheid/OVAM houdt toezicht op de werking van Tersana.

Werden in andere gewesten soortgelijke initiatieven ondernomen?

In Wallonië en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bestaat er nog geen gelijkaardig fonds. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn echter al wel gesprekken aan de gang voor het opstarten van dergelijk fonds.

Wanneer wordt mijn terrein gesaneerd?

Op basis van objectieve factoren worden dringende saneringen eerst uitgevoerd. Maar er wordt uiteraard ook rekening gehouden met opportuniteiten. Wordt een gebouw op een verontreinigd perceel afgebroken, dan komt het goedkoper en efficiënter uit voor alle partijen als we op dat moment ook de sanering kunnen uitvoeren.

Het saneringsprogramma wordt dan jaarlijks aan de overheid voorgelegd en door hen goedgekeurd.

Kan ik verkopen voordat de sanering is afgerond?

Ja, dat kan. Maar er is een akkoord nodig tussen de contractant, de nieuwe eigenaar en Tersana voor de verderzetting van de engagementen. Hier moeten dus duidelijke afspraken gemaakt worden tussen de betrokken partijen. Hiervoor zal Tersana een afzonderlijke regeling uitwerken.

Hoeveel personen/bedrijven kunnen toetreden?

Bij Tersana is plaats voor 1000 locaties. De aanmeldingsperiode loopt maximaal tot 31 maart 2022. De aanmeldingsperiode zal korter zijn indien er eerder 1000 locaties zijn toegetreden.

Moet ik lid zijn van een federatie om te kunnen toetreden?

Neen, het toetreden is niet afhankelijk van het feit of u al dan niet lid bent van een federatie.

Hoe lang blijft Tersana bestaan?

De aanmeldingsperiode van Tersana loopt tot 31 januari 2025. Nadien kan u zich niet meer aanmelden.

Om alle bodemsaneringen afgerond te krijgen loopt haar erkenning to en met 2036. 

Welke documenten dien ik bij mijn aanvraag te voegen?

Bij een ondertekende aanvraag tot overdracht van de saneringsplicht en/of saneringsengagement aan TERSANA vzw dienen de volgende documenten te worden toegevoegd:

• Een bewijs van voorlegging bij of goedkeuring door de OVAM waaruit het dossiernummer van de OVAM blijkt.
• Bij fysieke ondertekening van de aanvraag, moet een recto-verso scan van het paspoort worden toegevoegd van de persoon die de aanvrager vertegenwoordigt. Bij ontbreken daarvan kan de validatie van uw aanvraag niet worden gestart. In zoverre voornoemde persoon geen Belgische nationaliteit heeft een document dat de identiteit bewijst.

Door de volgende documenten toe te voegen, vergemakkelijkt u het werk van TERSANA maar deze zijn niet verplicht.

• Een kopie van uw oriënterend bodemonderzoeken en eventuele latere onderzoeken, voor zover ze in uw bezit zijn.
• Een bewijs van voorlegging bij of goedkeuring door de OVAM, waaruit de verplichting van de Aanvrager blijkt
• Indien de aanvrager niet de eigenaar van de betrokken percelen is, het bewijs dat de aanvrager een feitelijk of zakelijk recht op de betreffende percelen heeft of gehad heeft.
• Voor zover geen bodemonderzoeken worden voorgelegd, de kadastrale stukken of enig ander bewijs waaruit de betrokken kadastrale percelen en eigenaars kunnen worden afgeleid.
• Voor zover geen bodemonderzoeken worden voorgelegd, een bewijs waaruit blijkt dat de huidige of de voormalige exploitatie voldoet aan de definitie van de activiteit zoals bepaald door TERSANA.

Voor alle hoger gevraagde documenten is een digitale kopie voldoende.

De hierboven gevraagde gegevens zijn van cruciaal belang om uw aanvraag grondig te kunnen beoordelen. Alleen met voldoende gegevens kan klaarheid worden geschept voor TERSANA vzw maar evenzeer voor de Contractant. Alle documenten die ontbreken zullen naar alle waarschijnlijkheid nadien alsnog door TERSANA worden opgevraagd.

Tip: Indien u twijfelt over de relevantie van een toe te voegen document. Een document meer toevoegen kan nooit kwaad. Tersana deelt deze gegevens niet met derden zonder uw toestemming.

Wat is historische verontreiniging en moet die worden gesaneerd?

Historische verontreiniging is ontstaan voor 29 oktober 1995 en moet worden gesaneerd indien zij een risico vormt voor mens en milieu. Voor meer informatie klik hier https://www.ovam.be/aard-van-bodemverontreiniging